Elsje vond ’t maar niks. Die schijnbaar nodeloze details in de Millenium serie, van Stieg Larsson. Ik wel. Ik hou daar wel van. Maj Sjöwall en Per Wahlöö waren de meesters van de details. De observaties van hoofdpersoon Martin Beck bij het betreden van een verdacht pand zijn nog steeds onovertroffen. Ik heb ze verslonden. De tien detectives uit de serie, geschreven tussen 1965 en 1975. En nog steeds zijn het pareltjes in de Zweedse misdaad literatuur. Want sindsdien ben ik Scandinavische, maar toch vooral Zweedse thrillers cq. detectives blijven lezen. En het gros komt nu eenmaal uit uit Zweden.
De meest omvangrijke serie, na Sjöwall en Wahlöö, is natuurlijk de Wallander reeks. Over hem las ik laats een pakkende recensie. Ik kan ‘m zo snel niet meer vinden, maar de strekking was, dat in ieder boek de hoofdpersoon, Kurt Wallander, worstelt met zichzelf, zijn familie, z ’n gezondheid en de hoofdcommissaris. Het moordonderzoek maar niet wil vlotten. En hij al minstens drie boeken lang twijfelt of hij niet buiten Ystad moet gaan wonen en misschien een hondje moet nemen… In die zin zijn de boeken van Henning Mankell voorspelbaar. En toch weet je niet hoe snel je naar de winkel of bibliotheek moet voor de nieuwste Wallander.
Intussen zijn er zoveel Scandinavische misdaadromans op de markt, niet in de laatste plaats door de inspanningen van uitgeverij de Geus, dat het vrijwel niet meer te doen is alles te willen lezen. Wanneer ik alleen hier al hier in de kast kijk, zie ik zo’n 30 verschillende namen, waaronder natuurlijk ook de bekendere als Lisa Marklund (Annika Bengtzon), Håkan Nesser (Van Veeteren) en de IJslander Arnaldur Indrðason (insp. Erlendur). Na de Geus volgden natuurlijk al snel meer uitgeverijen, die doorhadden dat er in Nederland een goede markt was, voor dit genre. En met zoveel uitgeverijen en uitgaven, zit er natuurlijk ook wel ‘ns wat minder werk tussen…
Ook de vertaler is overigens van een niet te onderschatten belang. Want ondanks mijn inspanningen bij Zweedse les, lees ik alles natuurlijk gewoon in het Nederlands. Me dunkt… Niels Holgersson in het Zweeds is al moeilijk genoeg. En dan heb ik ’t ook nog over het prentenboek…
Maar om nog even terug te komen op Stieg Larsson. Dat blijft natuurlijk gewoon een avonturenboek. Met een stoere hoofdrolspeler, wat schietpartijen en wat vrouwenperikelen. Wat niet wil zeggen dat ik ’t niets vind. Het zijn absolute ‘pageturners’ en het complot zit redelijk goed in elkaar. Als een IKEA kastje, zeg maar… Maar dan zijn Sjöwall en Wahlöö in deze vergelijking ’n Lundia kast !