boekje…

Er viel wederom een takje op de mat van de redactie van Andersom. Een boekenstokje dit keer. Gelukkig is het een kort stokje is, of zoals Elsje al zei:
een twijgje.

De instructies waren simpel:

1. Grijp het dichtsbijzijnde boek dat meer dan 123 bladzijdes telt.

Wanneer ik dan heel streng te werk zou gaan, kom ik op de Grote Provincie Atlas van Friesland ( uitgeverij Wolters-Noordhoff en een uitgave van de Topografische Dienst in Emmen ). Het ligt hier naast de computer omdat we er regelmatig even een huis in opzoeken. Even checken, zeg maar. Alhoewel sommige kaarten uit deze tweede editie alweer uit 1980 stammen… Dus inmiddels kan het best zijn, dat de op Funda gevonden ‘meesterswoning’ inmiddels is omsloten door een heuse vinex-wijk. Ook Friesland raakt zo langzamerhand overvuld met bedrijventerreinen en nieuwbouwprojecten.

2. Open het boek op pagina 123 en zoek de 5de zin.

De vijfde zin wordt in dit geval wat problematisch, maar pagina 123 bestrijkt globaal de 32½ km² oostelijk van Workum. Workum. De stad ( één van de elf ) van Jopie Huisman, wiens geboortehuis zelf een half jaar geleden nog voor een slordige € 595.000 te koop stond. Het is te zien in een oude aflevering van AVRO ’s kunstquest. Ook op de kaart, het Hofmeer. Een zij-meertje van de Fluessen, alwaar we een ooit heerlijke nacht hebben geankerd met de Koos.

3. Post nu de volgende drie zinnen.

Tja… nu wordt ’t echt een probleem. Weet je wat; we nemen het boek, dat net een stukje verder ligt. Hopelijk wordt dit niet als fraude gezien…

1.

Dat is Wij Houden van Tsjernobyl. Een boek dat ik al een tijd geleden gelezen heb, maar wat hier op het bureau rondzwerft omdat ik het net weer terug heb van Froukje, die het had geleend. Het is geschreven door Svetlana Aleksijevitsj. Een Oekraïnse journaliste, woonachtig in Minsk, Wit-Rusland. Ze heeft voor dit boek meer dan zes jaar lang mensen geïnterviewd. In Wit-Rusland, Rusland en Oekraïne. Wij houden van Tsjernobyl verhaalt over de menselijke tragedies na de ramp met de kerncentrale in 1986. Over nabestaanden, geëvacueerden, kinderen van generaties later. Over strontium, paddestoelen plukken en met steen ingepakte houten huizen. Over schildklierkanker, loslatende huid en uitvallend haar, en kinderen met ernstige afwijkingen ( geen lichte kost, ik waarschuw u ). Het gaat over hoop. Én liefde. En een grenzeloos vertrouwen in het leven. Maar ook over de dood, de wodka. Fatalisme…

2&3.

We leefden in het bos. In tenten. Twintig kilometer van de reactor.

Deze drie zinnen zeggen natuurlijk helemaal niks. Of juist weer wél. Het staat in een passage over ‘de liquidators’. De opruimers, zeg maar. Over hoe hele dorpen onder twee meter aarde werden weggewerkt. Over hoe oude mensjes hun huizen moesten verlaten. Hoe ze alles achter moesten laten. En hun huisdieren moesten begraven…

Het is een indrukwekkend boek. Eigenlijk verplichte literatuur, voor iedereen die gaat over de politiek rond kernenergie. Voor een ieder die meer wil weten over Wit-Rusland. Voor iedereen die zich bekommert om de wereld. Ach… eigenlijk voor iedereen.

“De mens heeft de techniek uitgevonden, maar is er nog niet klaar voor. Hij is als een kind met een pistool”

( … )

Maar hoewel ik zélf geen hekel heb aan takjes, geef ik ze nimmer door. Wie zich geroepen voelt, dit (boeken)twijgje, door de wind meegevoerd, te vangen… is daarentegen welkom.